Chełmsko Śląskie

[gar]

Listopad przy nie najciekawszej pogodzie to dobry czas na planowanie wyjazdów. Dla tych którym czasami brakuje pomysłu polecam okolice dawnego miasta (obecnie wsi), które obecnie zwie się Chełmsko Śląskie.
Większość turystów odwiedzających Kotlinę Kamiennogórską dociera do perły baroku czyli opactwa pocysterskiego w Krzeszowie. Niestety nie robią kolejnych 8 km na południe (już w większości wyremontowaną drogą) aby dotrzeć do rzeczonego Chełmska.
Co zobaczyć:
- „12 Apostołów”, czyli 11 istniejących do dziś domów tkaczy śląskich z początku XVIII w. wśród nich należy zajrzeć do:
- IZBY TKACKIEJ (izba z niewielką wystawą oraz sklep lniany)
- LNIANEJ CHATY Ani i Adama Antasów (knajpa – mają kawę, czeskie piwo i „bombę apostołów”, czyli miejscowy specjał znany już w okresie międzywojennym - mniam, sklep – wyroby lniane, mapy, pocztówki i in. oraz ogódek – huśtawka, plac zabaw oraz wywierzysko)
- jedyny pozostały z 7 braci, czyli dom tkaczy adamaszku
- pochyły rynek z kamienicami, których większość posiada podcienia
- ruiny kościoła ewangelickiego
- potężny barokowy kościół z cennym wyposażeniem
- dwór pocysterski
itd. itd. itd
Co w najbliższej okolicy:
- Uniemyśl – ruiny kościoła oraz karczma sądowa
- Okrzeszyn – wieś na krańcu Polski (do Adrspaskich Skał bardzo blisko) z ruinami kościoła
- Kochanów – stół sądowy
- Głazy Krasnoludków – rezerwat skalny
- Zawory – prawie nieznany fragment Gór Stołowych
- Krzeszów, Betlejem, Ulanowice, Lubawka, Kamienna Góra z licznymi zabytkami
- Góry Krucze (w sezonie jagód ilość ogromna)
Z innych informacji: pięknie, cicho, pustawo (by nie napisać pusto), mało ale wystarczająco miejsc noclegowych (głównie agroturystyka), dobre połączenia PKS-owe ( jak na takie wsie dość częste kursy), tanio.
Pojedźcie i poznajcie te okolice. Wg mnie naprawdę warto (moja żona jest się w stanie spakować momentalnie by pojechać tam choćby na kilka godzin!

[evil]

W długi czerwcowy weekend wybrałyśmy się z koleżankami w Sudety. Jednym z wielu punktów programu było Chełmsko Śląskie. Niestety akurat w dniu, kiedy chciałyśmy go zwiedzić, w okolicy rozpanoszyli się robotnicy drogowi i zamknęli przejazd na cały dzień. Ponieważ jechałyśmy z Nowej Rudy, to była jedyna droga, którą można tam było dojechać. Tym sposobem nie było nam dane zobaczyć 12 Apostołów. Innym razem…
A ruiny kościoła ewangelickiego w Unisławie Śląskim robią wrażenie. Obok jest mocno zaniedbany cmentarz.

[creamcheese]

Chełmsko Ślaskie 2013:
Rynek i Domy Tkaczy

[Adler]

Wypisz, wymaluj jak u G.Hauptmanna i jego "Tkaczach".
Lektura na studiach przeczytana rzecz jasna w niemieckiej wersji językowej. <tak>

Mało tego. Nie wiem, czy ktoś z Was oglądał fenomenalną sztukę teatralną pt. "Wizyta starszej pani", wersję przygotowaną przez TVP? Znakomita rola Jandy i Stuhra. Gdzie kręcono tę sztukę? No jak myślicie?
Polecam tę sztukę również w wersji oryginalnej, książkowej - autor Friedrich Durrenmatt. (Nie mam przegłosu na klawiaturze).

Creamcheese,
Prawdziwy majstersztyk, uchwyciłeś na zdjęciu scenerię dwóch (jedna wg. pomysłu TVP) pozycji z kanonu literatury niemieckojęzycznego obszaru językowego. <brawo>

[yaretzky]

Rynek (przynajmniej na tych fotkach creamcheesa... ) bardzo przypomina jeleniogórską starówkę...

[creamcheese]

Niestety nie zrobiłem fotografii prawej pierzei ryneczku (stojąc plecami do kościoła Świętej Rodziny)...a tam był sklepik z napisem: kwiaciarnia czynna (itd)... a w środku przeważał monopolowy ...trzeba tam wrócić

[yaretzky]

Z aneksem kuchennym jak widzę... A w tym "domku" po prawej łazienka... ? <mysli> <lol>

[Adler]

Nie wiem, czy ktoś z Was oglądał fenomenalną sztukę teatralną pt. "Wizyta starszej pani", wersję przygotowaną przez TVP? Znakomita rola Jandy i Stuhra. Gdzie kręcono tę sztukę? No jak myślicie?

Odpowiedź na to pytanie - w prezencie dla miłośników zarówno tego miasteczka, jak i teatru, czyt. literatury szwajcarskiej: http://www.youtube.com/watch?v=FiAP32CUyaA" onclick="window.open(this.href);return false;

Genialne

[gar]

Stacja kolejowa na której rozgrywają się pierwsze sceny spektaklu to Kamienna Góra. Piękny dworzec w stanie technicznym wołającym o pomstę do nieba. Obecnie pociągi odjeżdżają z niego tylko w weekendy wakacyjne (chyba 3 pary). Pamiętam czasy gdy była tam otwarta kasa i pociągów odjeżdżało kilkadziesiąt dziennie (w tym do Jeleniej Góry przez Kowary czy do Kłodzka przez Jedlinę Zdrój - a to 2 trasy które aspirowały do miana najpiękniejszych tras kolejowych w Polsce)

[creamcheese]

Właśnie obejrzałem spektakl i miałem "rewelację", że w Chełmsku nie ma stacji kolejowej, ale zauważyłem, że gar już wyjaśnił sprawę.
Co do stanu technicznego:

Piękny dworzec w stanie technicznym wołającym o pomstę do nieba.

to się nie wypowiadam, bo dworzec widziałem tylko przez chwilę, ale mogę sobie wyobrażać...choć obok, w Lubawce jest chyba jaszcze gorzej







Pozwolę sobie jeszcze na dwa zdjęcia, od których rozpoczyna się "Wizyta...", ale 11 lat później (2013)


Zaczytywałem się dawno temu H. Bollem i F. Durrenmattem . Nie mogłem sobie odmówić zwiedzania jego domu (Durrenmatta) pod Neuchatel, gdzie jest teraz muzeum.

admin: Bölla również znam i czytywałem "za młodu", czyt. na studiach. Generalnie literatura niemieckojęzyczna jest całkiem przyjemna.

[gar]

W Lubawce rzeczywiście wygląda gorzej (podobno to drugi co do wielkości budynek dworca kolejowego na Dolnym Śląsku po Wrocławiu). Były plany (jak dla mnie lekko futurystyczne), że zostanie przebudowany na hotel. Projekt zrobiono, wizualizację widziałem, prace rozpoczęto, potem przerwano, wznowiono i znów przerwano i ...

[gar]

Stan dworca kolejowego w Lubawce: widocznych prac niestety brak.
W Kamiennej Górze też się z dworcem nic nie dzieje.
Najlepiej ze wszystkich wygląda dawny budynek stacyjny w Okrzeszynie (ale tam nie ma już torów), a ostatni pociąg odjechał stamtąd w 1970.
Trochę poprawił się stan drogi na trasie: Chełmsko Śląskie - Okrzeszyn (w tym ostatnim trwa w kościele renowacja ołtarza głównego).

[gar]

Tuż obok Chełmska Śląskiego; podaję za http://www.opactwo.eu:

Dziś - 18 kwietnia 2016 r. trwa rozbiórka kościoła ewangelickiego w Krzeszowie przez prywatnego właściciela. Zostaje zniszczona nie tylko wyjątkowa budowla, która została wzniesiona w stylu nawiązującym do architektury lokalnej, ale również pomnik wiary ewangelickiej na Śląsku. Znamienne, że pomimo upływu 7 dekad od zakończenia II wojny światowej, kościoły protestanckie spotyka ten sam, okrutny los…

Kościół Zbawiciela [Heilandskirche], bo takie było jego pierwotne wezwanie, został wzniesiony przez protestantów na początku XX wieku. W 1842 r. powstała w Krzeszowie gmina ewangelicka licząca 52 dorosłych i 23 dzieci. Na początku XX wieku odnotowano w Krzeszowie 199 protestantów, w Gorzeszowie – 58, w Jawiszowie – 19, w Lipienicy – 17, a w Krzeszówku tylko 2. Dla porównania katolików w Krzeszowie wtedy było 1274. Wspólnota ta była przynależna do parafii w Lubawce, dlatego pastor Hermann Neugebauer rozpoczął od 1902 r. zbiórkę pieniężną z przeznaczeniem na budowę świątyni w Krzeszowie. Za pośrednictwem A. Frankego prosił Związek Gustawa Adolfa o wsparcie tej inicjatywy. W 1906 r. przyznano pieniądze na budowę krzeszowskiego kościoła, który miał być ukończony w 1909 r. Jednak kamień węgielny położono 25 czerwca 1912 r., aby 17 września ukończyć budynek w stanie surowym, a 4 lipca 1913 r. superintendent Haupt dokonał jego poświęcenia. Dnia 1 lipca 1926 r. utworzono parafię w Chełmsku Śl. w skład której, razem z kaplicą Lutra w Okrzeszynie, wszedł również krzeszowski kościół. Trzy lata po erygacji parafia liczyła 884 wyznawców. Kościół Zbawiciela pełnił swoją funkcję do końca II wojny światowej. W maju 1946 r. pastor Walter Kindler opuszcza Krzeszów, przekazując klucze lektorowi W. Kruegelowi, który został przesiedlony w 1947 r. i od tego czasu świątynia nie była użytkowana. Od 1972 r. próbowano dom modlitwy przebudować na dom mieszkalny, adaptacji nie zakończono, budynek popadł w ruinę. Dziś umierającą świątynię, ostatecznie dobito.

Projektantem kościoła Zbawiciela był wrocławski architekt Feliks Henry, przedstawiciel późnego historyzmu. Stylistycznie bliski budowli krzeszowskiej jest kościół Matki Bożej Fatimskiej w Witkowie (pow. świdnicki). Oba wzniesiono w Heimatstil - nurcie nawiązującym do sztuki lokalnej, charakterystycznej dla regionu. F. Henry zaprojektował we Wrocławiu rezydencję rodziny Schoellerów (dziś hotel Platinum Palace) czy pomnik Friedricha Schillera. Paradoksalnie najbardziej rozpoznawalnym dziełem artysty jest nieistniejąca wieża widokowa na Śnieżniku.

Kościół Zbawiciela był budowlą salową, pokrytą dwuspadowym dachem, z wieżą od strony zachodniej i przedsionkiem od wschodu. Wieża była na planie kwadratu, pierwotnie zakończona dwuspadowym hełmem z odeskowanym półszczytem, w który wkomponowano otwory zamknięte drewnianymi drzwiami ciesielskimi. Na tej wysokości wysiały 3 dzwony - Gustaw Adolf, Jan Sebastian Bach i Marcin Luter. Znacznie niżej znajdował się duży ostrołukowy witraż przedstawiający Zmartwychwstałego Chrystusa. Wieżę flankowały dwa pomieszczenia, wykonane techniką fachwerkową. Elewacje północna i południowa były oskarpowane o dwóch osiach okiennych, dodatkowo od południa były drzwi boczne. Elewacja wschodnia, z odeskowanym półszczytem, posiadała przedsionek na rzucie prostokąta, z piaskowcowym portalem w którego kluczu wyrzeźbiono krzyż grecki wraz z literami C i D oraz datą 1912.

Wnętrze było jednonawowe z wydzielonym prezbiterium wkomponowanym w przyziemie wieży. Drewniane, kolebkowe sklepienie wparte było na słupie ozdobionym motywami florystycznymi. Od strony wschodniej znajdował się drewniany, zdobiony również motywami kwiatowymi, chór z organami. We wnętrzu umieszczono dwa rzędy drewnianych ławek, wykonanych przez stolarza Rudolpha z Jeleniej Góry za 2000 marek. W ołtarzu głównym znajdował się duży rzeźbiony krzyż z wizerunkiem Chrystusa, ufundowany przez Rinkla z Kamiennej Góry. Biblię podarowała cesarzowa Augusta Wiktoria. Tradycyjnie w świątyni znajdowały się ambona wkomponowana w południową ścianę prezbiterium oraz chrzcielnica, stojąca z drugiej strony.

Szkoda, że na naszych oczach niszczone jest dziedzictwo minionych pokoleń. Szczególnie, że ta świątynia była wpisana do gminnej ewidencji zabytków. Dziś, pozwalając na niszczenie pozostałości po kulturze protestanckiej nie postawiamy najlepszego świadectwa. Kto wie, czy w ciągu kolejnych dekad nie będziemy musieli oglądać koparek i spychaczy niszczących kościoły rzymsko - katolickie. Historia bowiem bywa złośliwa i okrutna, a zapewne dla wówczas panującej innej religii czy nowoczesnej ideologii nasze świątynie będą tylko reliktem dawno zapomnianej epoki.

[gar]

W Chełmsku Śląskim bez większych zmian. Na całe szczęście bomba apostołów wciąż pyszna, a Ania z Adamem w formie.

[gar]

W Lnianej Chacie w Chełmsku Śląskim są dostępne nowe rodzaje piwa (m.in. Sowie). Jest również kawa latte - dla uczulonych na laktozę jest alternatywa kokosowa. Ciasto Bomba Apostołów dalej na najwyższym poziomie.
I są nowe miejsca noclegowe.

[Comen]

Co to za browar?

[tadeks]

Co to za browar?

O piwie Sowim chyba na forum już pisano. Ja Sowie, kilka odmian, kupowałem w detalu w Głuszycy.
Prawdopodobnie to z tego samego browaru, czyli z Bielawy leżącej u podnóża Gór Sowich.

[Comen]

O to może się zalapie w tym roku o ile sprzedają i w Bielawie.

[gar]

Całkiem przyjemne piwo. Kilka rodzajów do wyboru. W Chełmsku Śląskim mieli 3 rodzaje, ale miesiąc temu w Lasocinie było ich do wyboru zdecydowanie więcej.

[gar]

Bomba Apostołów trzyma poziom. Obecna cena 11 zł.

[Adler]

Poziom cukru również? Za słodkie jak dla mnie.

[gar]

Poziom bitej śmietany przede wszystkim Mniam. Ostatnio znowu 2 kawałki pochłonąłem.