Mogiły żołnierzy wyznania mojżeszowego na zachodniogalicyjskich cmentarzach wojennych

[tadeks]

O żołnierzach wyznania mojżeszowego pochowanych na zachodniogalicyjskich cmentarzach wojennych na forum wspominano nie raz. Ostatnio więcej o tym w wątku "Tarnów - polski biegun ciepła".
Spróbujmy temat uporządkować w jednym miejscu.

Norden wymienia sześć kwater:

... na których pochowani są wyłącznie żołnierze wyznania mojżeszowego.
Do dzisiaj przetrwały:
Nr 293 w Zakliczynie
Nr 35 w Ołpinach
Nr 130b w Grybowie
Nr 132 w Bobowej
Nr 201 w Tarnowie
Nr 313 w Bochni

Małe uzupełnienie.
Grybów, Bobowa, Tarnów, Bochnia- zgadza się, to kwatery na cmentarzach żydowskich.
Jednak:
- Zakliczyn (293)to nie kwatera na cmentarzu, a samodzielny cmentarz, na którym pochowano wyłącznie żołnierzy wyznania mojżeszowego. Jedyny taki cmentarz wśród wszystkich 400 z.c.w.
- Ołpiny (35)to była kwatera na cm. żydowskim zdewastowanym podczas II w.św. Będąc 5 lat temu z Jankiem M. na niedalekim cm.w 34, poinformował mnie, że macewy z cm. 35 zostały zabrane do renowacji. Dlatego tam nie szliśmy. Jak jest dziś? Nie wiem.

Powyższa lista jest nie pełna, na pewno brak Brzeska (cm.w. 275). To pięknie odnowiona kwatera wojenna na dużym cmentarzu żydowskim. Byłem tam w tym roku.
Wejść na ten cmentarz trudno, podobnie jak w Tarnowie.

Podczas II Wojny Światowej zostały zniszczone żydowskie cmentarze wojskowe w Krakowie,
Myślenicach,
Niepołomicach,
Jaśle,
Gorlicach,
Bieczu
i Tuchowie...

Po kolei:
- w Krakowie zlikwidowano cm. 385 - to zgadza się, ale istnieje w Krakowie cm.387. To duża kwatera na cmentarzu żydowskim,
- w Myślenicach (cm. 372) zgadza się, z macew zbudowano pomnik,
- Niepołomice cm. 328, zgadza się. To była pojedyncza mogiła na cm. żydowskim,
- w Jaśle cm.24 - zgadza się,
- Gorlice cm. 89 zgadza się - nie istnieje, ale zlikwidowany dopiero w 1968 roku, gdy przy ulicy Kopernika budowano bloki.
Istnieją jednak w Gorlicach na cmentarzu żydowskim dwie macewy żołnierskie. To pozostałości po cm. 90 zlikwidowanym podczas II w.św.
- Biecz zgadza się. Była to kwatera, jako cm.w.107 (trzy groby) na cmentarzu żydowskim,
- Tuchów (cm. 162) zgadza się. Była to kwatera na cm. żydowskim.

Na dziś, to tyle. Myślę, że będą tu jakieś komentarze, uzupełnienia, bo temat jest rozległy. Ja za jakiś czas coś dorzucę.
-

[Norden]

Norden wymienia sześć kwater:

... na których pochowani są wyłącznie żołnierze wyznania mojżeszowego.
Do dzisiaj przetrwały:
Nr 293 w Zakliczynie
Nr 35 w Ołpinach
Nr 130b w Grybowie
Nr 132 w Bobowej
Nr 201 w Tarnowie
Nr 313 w Bochni

Małe uzupełnienie.
Grybów, Bobowa, Tarnów, Bochnia- zgadza się, to kwatery na cmentarzach żydowskich.
Jednak:
- Zakliczyn (293)to nie kwatera na cmentarzu, a samodzielny cmentarz, na którym pochowano wyłącznie żołnierzy wyznania mojżeszowego. Jedyny taki cmentarz wśród wszystkich 400 z.c.w.
- Ołpiny (35)to była kwatera na cm. żydowskim zdewastowanym podczas II w.św. Będąc 5 lat temu z Jankiem M. na niedalekim cm.w 34, poinformował mnie, że macewy z cm. 35 zostały zabrane do renowacji. Dlatego tam nie szliśmy. Jak jest dziś? Nie wiem.

Tak, wiem że w Zakliczynie jest osobny cmentarz, powinienem był wyszczególnić ten fakt w poście.
Faktycznie ten w Brzesku umknął mojej uwadze.